Ngày xửa ngày xưa, vào thuở đất trời còn hòa làm một, nơi mây núi chạm vào nhau, tổ tiên của người Việt xuất hiện từ dòng dõi của thần tiên. Thuở ấy, đất nước chưa có tên gọi, nhưng nơi đây đã ngập tràn sự sống: rừng núi xanh ngát, sông ngòi dồi dào, chim muông ríu rít. Có một vị thần tên là Lạc Long Quân, con trai của thần Long Nữ, sống dưới nước và có sức mạnh phi thường. Lạc Long Quân thường giúp người dân đánh đuổi yêu quái, dạy họ cách trồng trọt và săn bắt.
Một ngày nọ, Lạc Long Quân gặp được Âu Cơ, một nàng tiên xinh đẹp từ núi cao, thuộc dòng dõi thần tiên. Hai người yêu nhau và kết hôn, rồi sinh ra một cái bọc chứa 100 trứng, nở ra 100 người con. Đây chính là tổ tiên của dân tộc Việt Nam, được gọi là con Rồng cháu Tiên.
Nhưng vì Lạc Long Quân quen sống dưới nước, còn Âu Cơ thích ở trên núi, họ quyết định chia tay. Lạc Long Quân dẫn 50 người con xuống biển, Âu Cơ dẫn 50 người con lên núi, hứa rằng dù ở đâu, họ vẫn là một gia đình và sẽ giúp đỡ lẫn nhau. Người con cả trở thành Hùng Vương, dựng nên nhà nước đầu tiên của người Việt: Văn Lang.
Hùng Vương đặt kinh đô ở Phong Châu (nay là Phú Thọ). Lúc đó, đất nước chưa có tên gọi cụ thể, nhưng mọi người sống hòa thuận và gọi nhau là Lạc dân. Hùng Vương chia đất nước thành 15 bộ, đứng đầu mỗi bộ là một Lạc tướng, còn các việc cúng tế thì giao cho Lạc hầu.
Cuộc sống của người Văn Lang rất đơn giản nhưng bình yên. Người dân trồng lúa nước, nuôi gia súc, làm gốm và đan lát. Những chiếc trống đồng Đông Sơn được đúc ra, không chỉ để đánh nhịp khi lao động mà còn để dùng trong các nghi lễ tôn giáo, cầu mưa thuận gió hòa.
Các truyền thuyết thú vị thời Hùng Vương.
Sơn Tinh – Thủy Tinh: Cuộc chiến giành công chúa Mỵ Nương giữa Sơn Tinh (thần núi) và Thủy Tinh (thần nước). Sơn Tinh thắng cuộc, nhưng Thủy Tinh tức giận, hằng năm dâng nước lên báo thù. Đây chính là truyền thuyết lý giải hiện tượng lũ lụt.
Bánh Chưng, Bánh Dày: Hoàng tử Lang Liêu được thần mách bảo cách làm bánh chưng, bánh dày tượng trưng cho đất và trời. Nhờ đó, Lang Liêu trở thành vua, dạy người dân cách thể hiện lòng biết ơn trời đất và tổ tiên.
Mai An Tiêm và quả dưa hấu: Mai An Tiêm bị vua cha đày ra đảo hoang vì không nghe lời, nhưng nhờ sự cố gắng và ý chí, ông đã trồng được dưa hấu, trở thành biểu tượng cho sự cần cù và tự lực cánh sinh.
Tóm lại, thời kỳ Hồng Bàng từ 2879 TCN đến 258 TCN giống như một bức tranh đầy màu sắc với những câu chuyện huyền thoại đậm chất văn hóa và tâm hồn Việt Nam. Nó không chỉ kể về sự hình thành đất nước mà còn truyền tải những giá trị về tình yêu gia đình, lòng kiên trì và sự gắn bó với thiên nhiên.